Επί της ουσίας, βέβαια, η προχθεσινή απόφαση του ΕΔΑΔ δεν ισοφαρίζει την απόφαση εναντίον των Οραμς. Την συντρίβει στην κυριολεξία, ανατρέποντας επιπλέον εν μέρει και την απόφαση της Τιτίνας Λοϊζίδου εναντίον της Τουρκίας. Τι προβλέπει η απόφαση;
Το ΕΔΑΔ επικαλούμενο το "σύνταγμα" της "ΤΔΒΚ" και το "νόμο" της επιτροπής, αλλά και υποδεικνύοντας τη χρονική διάρκεια του Κυπριακού, αναφέρει μεταξύ άλλων τις εξής -ανήκουστες μέχρι σήμερα- θέσεις: * Υιοθετεί τα τετελεσμένα της κατοχής μεταξύ των οποίων και τον εποικισμό. "Από τότε που οι αιτητές έχασαν τις περιουσίες τους πέρασαν σχεδόν 35 χρόνια... πέρασαν γενιές... ο πληθυσμός δεν έμεινε σταθερός... οι τ/κ πρόσφυγες από το νότο εγκαταστάθηκαν στο βορρά... ακίνητα άλλαξαν χέρια", είναι μερικές από τις επισημάνσεις της Ολομέλειας, η οποία υπογραμμίζει ότι δεν μπορεί να δώσει λύσεις για ένα πρόβλημα που θα έπρεπε να είχε λυθεί πολιτικά.
* Μετά από τόσα χρόνια, συνεχίζει, αρκετοί (Ε/Κ) που ισχυρίζονται ότι τους ανήκουν τίτλοι ιδιοκτησίας ίσως να μην έχουν δει ποτέ αυτή την περιουσία. Οπότε, προστίθεται, εγείρεται θέμα κατά πόσο τα δικαιώματα για απόλαυση ενός τίτλου ιδιοκτησίας ανταποκρίνονται ρεαλιστικά στην πράξη. "Η κατοχή του τίτλου μετά από τόσα χρόνια έχει απολέσει την ισχύ της από άποψη πρακτικού αποτελέσματος" τονίζεται. * Αν και το δικαίωμα της περιουσίας δεν χάνεται, εντούτοις, σημειώνεται ότι θα ήταν ανεδαφικό να θεωρηθεί ότι το ΕΔΑΔ μπορεί να υποχρεώσει την Τουρκία να επιστρέψει περιουσίες. "Ακόμα κι αυτές που χαρακτηρίζονται ως ευαίσθητες στρατιωτικές ζώνες".
* Το αν η επιστροφή μιας περιουσίας μπορεί να παρουσιασθεί ως θεραπεία, αυτό θα αποφασιστεί από την ίδια την Τουρκία. Το δικαστήριο σημειώνει ότι αποδέχεται τη μέθοδο της αποζημίωσης και αυτήν της ανταλλαγής, ακόμα και για περιουσίες που έχουν απαλλοτριωθεί (!) για παράνομους σκοπούς. * Η θεραπεία παλιών παραβιάσεων, προστίθεται, δεν πρέπει να οδηγεί σε νέες παραβιάσεις και λάθη (δηλαδή να εκδιωχθούν οι σημερινοί χρήστες περιουσιών).
* Μόνη παρηγοριά η διαπίστωση ότι η αναγνώριση της επιτροπής δεν σημαίνει και αναγνώριση του ψευδοκράτους.
Οι ανιστόρητοι
Προχθές, με την απόφαση του ΕΔΑΔ, εάν θέλουμε επιτέλους να αντικρύσουμε την αλήθεια όσο σκληρή κι αν ακούγεται, τερματίζεται η λογική του μακροχρόνιου αγώνα (θα χρειαστούν πολλά χρόνια για να ξαναπάει Ε/Κ στο ΕΔΑΔ αφού εξαντλήσει όλα τα τ/κ ένδικα μέσα) που πρώτος ορματίσθηκε ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος και συντήρησαν οι Σπύρος Κυπριανού, Τάσσος Παπαδόπουλος, Βάσος Λυσσαρίδης και άλλοι πολιτικοί μας ηγέτες. Η νομική πτυχή του Κυπριακού, οι αποφάσεις των δικαστηρίων του παρελθόντος είναι πλέον διάτρητες. Η Τιτίνα δικαιούται μόνον αποζημίωση. Η Αριάνα Λόρδου (μια από τις 8 προχθεσινές αποφάσεις) που έφυγε από το σπίτι της στο Βαρώσι σε ηλικία 2 χρονών δεν μπορεί να επιστρέψει, αλλά μόνον να αποζημιωθεί. Ακόμα και η απόφαση Οραμς ίσως να μην μπορεί να υλοποιηθεί. Η απόφαση αυτή λήφθηκε ως συνέχεια μιας απόφασης ενός κυπριακού δικαστηρίου, ελλείψει άλλων νομολογιών. Σήμερα η απόφαση του ΕΔΑΔ δημιουργεί διεθνέςκαι ευρωπαϊκό δίκαιο επί του οποίου οι Οραμς και οι κάθε Οραμς μπορούν να στηριχθούν.
Χωρίς, βεβαίως, κάποιος να είναι νομομαθής (όπως ο γράφων) αλλά με στοιχειώδη επίγνωση της ευρωπαϊκής ιστορίας, θα μπορούσε να είχε προβλέψει την κατάληξη των πραγμάτων. Το σημειώσαμε, εξάλλου, δεκάδες φορές ότι δεν πρέπει να επαναπαυόμαστε μόνο σε νομικές αποφάσεις. Ότι το Κυπριακό δεν είναι μόνο νομικό θέμα. Μετά το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, 6 εκατ. Γερμανοί Σουδήτες έχασαν τις περιουσίες τους μετά από το εθνικό ξεκαθάρισμα των Τσέχων. Εκατομμύρια Πολωνοί επίσης έχασαν τις περιουσίες τους από ανάλογα εθνικά ξεκαθαρίσματα των Σοβιετικών όταν επανακαθόρισαν τα σύνορά τους ως νικητές, εκατομμύρια Γερμανοί επίσης εκδιώχθηκαν από τους Πολωνούς στη συνέχεια, τους Δανούς κ.ά.. Κανένας από αυτούς δεν επέστρεψε στα πατρογονικά του εδάφη. Αν κρίνουμε από τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας τη δεκαετία του 1990, οι λύσεις, όπου δόθηκαν λύσεις, ήταν καθαρά πολιτικές, με τη δημιουργία νέων κρατών. Οι νομικές αποφάσεις απλώς συνεπικουρούσαν τις λύσεις, όπου αυτό ήταν εφικτό. Για όσους εναντιώνονται σήμερα σε οποιαδήποτε λύση στο Κυπριακό επειδή δεν ικανοποιούνται πλήρως τα αιτήματα μας, ας μου επιτραπεί να αναφέρω (εάν θέλουν να με εννοήσουν) και το εξής: Η Γερμανία, μετά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, εξευτελίσθηκε. Αν σήμερα η Γερμανία επιστρέφει στην Πολωνία κι αν έχει μετατρέψει την Τσεχία σε οικονομικό της δορυφόρο, αυτό δεν το πέτυχε γιατί ανάμεσα στην ηγεσία της είχε πολιτικούς του εκτοπίσματος ενός Βάσου Λυσσαρίδη που ήθελαν να γεμίσουν την Κύπρο κάστρα ή νομικούς του κύρους ενός Ανδρέα Αγγελίδη, που πιστεύει στην ανυπέρβλητη ισχύ του δικαίου. Είχε ταπεινούς και ρεαλιστές πολιτικούς όπως παλαιότερα ο Χέλμουτ Κολ και σήμερα η Άνγκελα Μέρκελ, οι οποίοι αντιλήφθηκαν έγκαιρα ότι οι ανέξοδες πατριωτικές κορώνες δεν οδηγούν πουθενά. Η Γερμανία σήμερα μακριά από επιλεκτικές αναγνώσεις της ιστορίας της πορεύεται στον ευρωπαϊκό δρόμο της ανάπτυξης και της ευημερίας. Η Κύπρος σίγουρα δεν είναι Γερμανία, αλλά είναι στην Ευρώπη. Δυστυχώς, όμως, οι περισσότεροι πολιτικοί της ζουν και αναπνέουν στη λογική των εθνικών κινημάτων και των εθνικών αντιπαραθέσεων του 19ου αιώνα. Ο Κολ και η Μέρκελ, που ένωσαν και ενίσχυσαν οικονομικά τη Γερμανία ψηφίστηκαν από την πλειοψηφία των Γερμανών. Το 2004 στην Κύπρο, μόνο ο Νίκος Αναστασιάδης και το 24% των πολιτών αντιλήφθηκαν την ευρωπαϊκή πρόκληση που είχαν μπροστά τους.
Τι μπορούμε να κάνουμε;
Προσωπικά πιστεύω ότι το ΕΔΑΔ μάς χαρίστηκε για πάνω από μια δεκαετία, παρότι είχε ενώπιόν του το ιστορικό και νομικό κεκτημένο των Γερμανών και άλλων λαών. Είχαμε αρκετές ευκαιρίες να ανατρέψουμε εν μέρει τα δεδομένα της κατοχής και να ξεκινήσουμε μια νέα πορεία προς όφελος των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων. Δεν την εκμεταλλευθήκαμε. Απεναντίας, δαιμονοποιήσαμε το κάθε σχέδιο λύσης, διώξαμε τον κάθε ξένο μεσολαβητή και απαξιώσαμε τους ελάχιστους Ε/Κ πολιτικούς που τόλμησαν να μας πουν την αλήθεια. Σήμερα, παρά την απόφαση αυτή, ας μην απογοητευθούμε ότι αποτύχαμε. Η μόνη αληθινή αποτυχία στη ζωή, εξάλλου, είναι αυτή που δεν μας έγινε μάθημα. Ας αντιμετωπίσουμε λοιπόν την απόφαση ως μια νέα πρόκληση-πρόσκληση για επανένωση της πατρίδας μας.
Ακόμα και μετά την απόφαση του ΕΔΑΔ, η Κυπριακή Δημοκρατία είναι το μόνο νόμιμο κράτος στην Κύπρο και ως μέλος κράτος της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά την πρόσφατη ομολογία του Ταγίπ Ερντογάν ενώπιον ε/κ δημοσιογράφων στην Κωνσταντινούπολη, μπορεί να αναιρέσει την ενταξιακή προοπτική της Τουρκίας. Η τακτική μας μετά την απόφαση του ΕΔΑΔ ίσως πρέπει να αλλάξει χωρίς, ωστόσο, να αναπροσαρμόζεται η στρατηγική μας για εξεύρεση λύσης. Ίσως από σήμερα να είναι πιο ρεαλιστικό να διεκδικούμε περισσότερο έδαφος υπό ε/κ διοίκηση στο πλαίσιο μιας πολιτικής λύσης, έστω κι αν το τίμημα είναι μια χαλαρότερη ομοσπονδία. Αυτό που προέχει, όμως, είναι η επιτάχυνση των συνομιλιών. Ο χρόνος πάντοτε λειτουργούσε υπέρ των Τούρκων. Μετά την απόφαση του ΕΔΑΔ, αυτή η διαπίστωση ηχεί τραγικά ρεαλιστικότερη.
του Διονύση Διονυσίου
Κωδικός άρθρου: 933373
ΠΟΛΙΤΗΣ - 07/03/2010, Σελίδα: 4
No comments:
Post a Comment